بررسی مقایسه ای محتوای رزمارینیک اسید و سالویانولیک اسیدهای a و b در ۴ گونه مریم گلی (.salvia l) خودروی ایران

مریم¬گلی (.salvia l)، یکی از بزرگ¬ترین جنس¬های تیره نعناعیان (lamiaceae) با 58 گونه در ایران است. روغن¬های اسانسی، ترپنوئیدها، مشتقات اسیدهای فنلی و فلاوونوئیدها متابولیت¬های ثانوی اصلی گونه¬های مریم¬گلی را تشکیل می¬دهند و خواص دارویی این گیاهان به طور عمده مربوط به فعالیت¬های پاد¬اکسایشی این ترکیبات می¬باشد. در این پژوهش، برخی اسیدهای فنلی (رزمارینیک اسید، سالویانولیک اسیدهای a و b)، در برگ و ریشه 4 گونه مریم¬گلی خودروی ایران برای اولین بار به روش hplc جداسازی و سنجش شدند. بر طبق نتایج حاصل، s. verticillata با بیشترین مقدار رزمارینیک اسید در برگ و ریشه ( به ترتیب 88/0±53/41 و 19/0±99/5 میلی¬گرم بر گرم وزن خشک)، به عنوان غنی¬ترین منبع این اسید فنلی شناسایی شد. مقدار سالویانولیک اسید b از 95/4±89/26 میلی¬گرم بر گرم وزن خشک در برگ s. officinalis ، تا 74/2±71/75 میلی¬گرم برگرم وزن خشک در برگ s. nemorosa، متغیر بود. همچنین بیش¬ترین محتوای سالویانولیک اسیدb (12/3±68/10 میلی¬گرم برگرم وزن خشک) در ریشه s. nemorosa برآورد شد. برگ s. officinalis و ریشه s. nemorosa به ترتیب با 77/0±55/4 و 85/1±68/6 میلی¬گرم برگرم وزن خشک، بیش¬ترین محتوای سالویانولیک اسید a را به خود اختصاص دادند. نتایج نشان داد که برگ¬ها نسبت به ریشه¬ها از اسید¬های فنلی غنی¬تر بودند و در بین آن¬ها سالویانولیک اسیدb بیشترین مقدار را تشکیل می¬دهد؛ رزمارینیک اسید و سالویانولیک اسیدa در مراتب بعدی قرار داشتند. نتایج این مطالعه نشان داد که s. verticillata و s. nemorosa با توان بالای تولید و ذخیره¬سازی اسیدهای فنلی می¬توانند به عنوان گونه¬های شاخص برای مصارف دارویی معرفی شوند.